Ռազմագերիների շուտափույթ վերադարձը կարևոր քայլ կլիներ փոխադարձ վստահության ձևավորման համար. դեսպան

Մեդիա կենտրոնում տեղի ունեցած «Հայաստան-Լիտվա երկկողմ հարաբերությունները «ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի համատեքստում» թեմայով հարցազրույցի ընթացքում Հայաստանում Լիտվայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Ինգա Ստանիտե-Տոլոչկիենեն նշեց, որ Լիտվան եղել է առաջին երկիրը, որը ճանաչել է Հայաստանի Հանրապետության անկախությունը: Լիտվան նաև այն առաջին երկրներից էր, ում հետ ՀՀ-ն հաստատեց դիվանագիտական հարաբերություններ: «Այս փաստերն ապացուցում են, որ երկու երկրների միջև փոխադարձ աջակցության և համագործակցության գործոններ եղել են վաղուց»,- վստահեցրեց դեսպանը: Նրա խոսքով՝ այսօր Հայաստանն ու Լիտվան գտնվում են հարաբերությունների, ընկերության ամրապնդման մեկ այլ կարևոր փուլում, հատկապես թավշյա հեղափոխությունից հետո:

Անդրադառնալով ԵՄ-Հայաստան Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրին, Ինգա Ստանիտե-Տոլոչկիենեն հիշեցրեց, որ Համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելու օրը՝ 2021-ի մարտի 1-ին, Լիտվայի ԱԳՆ-ի դարպասի հարևանությամբ գտնվող հրեշտակի արձանի ուսերը ծածկված էին հայկական դրոշով: Ինչպե՞ս կանդրադառնա Համաձայնագիրը Հայաստան-ԵՄ և Հայաստան-Լիտվա հարաբերությունների վրա: Ըստ դեսպանի՝ СEPA-ն ԵՄ-ի և Հայաստանի համար ապահովում է միասին աշխատելու ավելի բարձր չափանիշներ, նաև ավելի լավ բիզնես հնարավորություններ, ավելի մաքուր տնտեսություն և շատ այլ համագործակցությունների հնարավորություններ տարբեր ոլորտներում։ «Համաձայնագիրը հիմնված է համընդհանուր արժեքների վրա, հող է ստեղծում, որ երկրների միջև վստահության մթնոլորտ լինի: ՍԵՊԱ-ն նաև մեծ ազդեցություն ունի Հայաստանի վրա տնտեսական տեսանկյունից: Երբ երկրների միջև արդեն գոյություն ունի որոշակի վստահության մթնոլորտ, այդ դեպքում ներդրողները գրավված են լինում և նրանք փորձում են գնահատել ոլորտը և հասկանալ՝ արդյոք նույն օրենքներն են գործում, և գալիս հիմնում են բիզնեսներ»: Ինչ վերաբերում է տեխնոլոգիաների զարգացման առումով երկու երկրների համագործակցությանը, դեսպանն ընդգծեց, որ Հայաստանն ունի մեծ ներուժ: «Ուզում եմ նշել Թումո տեխնոլոգիական կենտրոնի մասին, որը շատ նշանակալից է ձեր երկրում: Կցանկանամ ձեր փորձը բերել Լիտվա և ստեղծենք նման մի կառույց մեր երկրում նույնպես»: Անդրադառնալով հարցին, թե որքանով է հայաստանյան բիզնես միջավայրը գրավիչ լիտվական ընկերությունների համար, դեսպան Տոլոչկիենեն նշեց, որ ամենամեծ խնդիրը կապված է լոգիստիկայի հետ: «Քանի որ մենք աշխարհագրորեն բավական հեռու ենք և, ցավոք, կան որոշ կարգավորող օղակներ, որոնք պայմանավորված են տնտեսական միության կողմից օգտագործվող պաշտպանիչ միջոցառումների տևողությամբ։ 2021-ի առաջին կեսին մենք նկատել ենք դրական փոփոխություններ, սակայն այս ժամաակահատվածը բավական կարճ է վերջնական ենթադրություններ կատարելու համար: Ես հույս ունեմ, որ Վիլնյուս-Երևան ուղիղ չվերթների մեկնարկով այս գործընթացը ավելի կհեշտանա»:

Ի՞նչ դիրքորոշում ունի Լիտվան Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության լուծման առումով: Հարցին ի պատասխան դեսպանը նշեց, որ և Եվրոպական միությունը, և Լիտվան միանշանակ աջակցություն են ցուցաբերում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի անդամներին, որպեսզի կարողանան ավելի համապարփակ համաձայնության գալ ԼՂ հակամարտությունը խաղաղ ճանապարհով լուծելու համար: «Մենք հավատում ենք, որ ԵՄ-ն դեր ունի ինչպես հնարավոր աջակցության, այնպես էլ սահմանազատման գործընթացի, տարածաշրջանում վստահության վերականգնման, միջադեպերի կանխարգելման և հետաքննության կամ մոնիտորինգի հնարավոր մեխանիզմների հարցում»։ Ինչ վերաբերում է ռազմագերիների վերադարձի հարցին, ապա ըստ դեսպանի Լիտվայի դիրքորոշումը չի փոխվել, միանշանակ մեծ կարևորություն է տրվում մարդասիրական խնդիրներին: Դեսպանի կարծիքով՝ ռազմագերիները պետք է որքան հնարավոր է շուտ վերադարձվեն: Դա կարևոր քայլ կլիներ փոխադարձ վստահության ձևավորման համար:

Հարցազրույցը կազմակերպվում է «ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի (ՀԸԳՀ) իրականացման քաղաքացիական հասարակության համատեղ մշտադիտարկումն ու ջատագովությունը` հանուն Հայաստանում վստահելի և համակարգային բարեփոխումների» ծրագրի շրջանակում՝ Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստանի աջակցությամբ: